„Narty do nosa”, czy narty „do brody”? – czyli tradycyjny dobór długości nart tylko i wyłącznie na podstawie wzrostu.
Dosyć często spotykamy się z opinią, że długość nart powinna być dobrana „na sztywno” do wzrostu narciarza i jest to jedyne kryterium jej doboru. Dawniej zwykle sprzedawca w sklepie narciarskim pytał o wzrost narciarza, obliczał optymalną długość i wybierał z dostępnych mu modeli. Pomijano w ten sposób dodatkowe kryteria takie jak preferowany styl jazdy, charakterystyka docelowych nart, czy poziom zaawansowania.
Niestety taki wybór to spore uproszczenie które sprawia, że dobór nart nie jest do końca trafny. Takie podejście wynika z przyzwyczajenia do praktyk jakie stosowano przy doborze nart w poprzednich dekadach. W czasach w których wybór sprzętu był bardziej ograniczony a modele bardzo do siebie zbliżone metoda bywała bardziej skuteczna, nie pozwala ona jednak na prawidłowy dobór tak zróżnicowanego jaki mamy dzisiaj.
Długość narty jest tylko jednym z parametrów dotyczących w geometrii naszych nart. Zwykle jest mocno sprzężona z promieniem skrętu oraz geometrią wyrażoną w szerokości pod butem, w rejonie pięty oraz w rejonie dziobów nart, a także geometrii bocznej (camber/rocker).
Różne długości nart dla osób o tym samym wzroście.
Może być tak, że dwie osoby o tym samym wzroście na przykład 175 cm mogą preferować dwie różne długości nart. Przykładowo jednemu narciarzowi bardziej będzie odpowiadać narta gigantowa o długości 177 cm, drugiemu lepiej będzie się jeździć na narcie slalomowej o długości 164 cm. Jeszcze inny równie wysoki narciarz, wybierze bardzo długą nartę poza trasy o sporym rockerze.
Jak się w tym wszystkim połapać ?
Warto ustalić co daje nam dłuższa narta jakie są jej ograniczenia, a w jakich sytuacjach przewagę będzie mieć narta krótsza.
W sporcie wyczynowym najdłuższe narty stosowane są podczas startu w takich konkurencjach jak zjazd czy supergigant. Polegają one na pokonywaniu z dużą prędkością trasy o minimalnej ilości skrętów. W takiej sytuacji zawodnicy potrzebują sztywnej stabilnej narty która pozwoli na płynne wykonywanie czystych długich łuków dając przy tym kontrolę i pozwalając na rozwijanie większych prędkości. To właśnie długość narty i towarzyszący jej zwykle większy promień skrętu sprawia że narta jest stabilna. Rozłożenie nacisku na całą długość krawędzi daje też z lepsze oparcie i trzymanie podczas jazdy skrętem ciętym przy dużej prędkości. Na tego typu narty są mniej zwrotne i trudno na nich znacząco zacieśnić wykonywany skręt.
Narty krótsze zwykle mają też krótszy promień skrętu czyli promień taliowana połączenia tych dwóch parametrów sprawia że otrzymujemy nartę bardzo zwrotną którą można wykonywać dynamiczne i bardzo ciasne łuki. Przykładem są narty slalomowe, które skręcają błyskawicznie, jednak przy większej prędkości zachowują się bardziej nerwowo, uniemożliwiają płynne prowadzenie narty w skręcie. Dzieje się tak pierwsze z powodu większego taliowania (dziób i tył narty cały czas „chce skręcać”), po drugie ich długość nie daje takiej stabilności jaką spotykamy na przykład w nartach gigantowych. Jazda długimi łukami na nartach slalomowych wydaje się łatwa, jednak narty z uwagi na ich zbyt krótki promień kroją dłuższe łuki mniej precyzyjnie nie dając pewnego oparcia i w efekcie są wolniejsze.
Oczywiście promień skrętu narty nie musi być proporcjonalny do długości, choć że z reguły tak jest. Przykładem jest popularna grupa modeli nart All Mountain a przede wszystkim nart Cross Turn które mimo znacznej długości posiadają skrócony promień skrętu. Takie narty dają z jednej strony i stabilność, z drugiej pozwalają na sytuacyjne znaczne zacieśnienie skrętu. Nie będą tak wydajne jak bardziej wyspecjalizowane modele, ale będą względnie uniwersalnymi deskami służącymi do wykonywania wszystkich rodzajów skrętu.
Mimo że troszkę trudniej wykonywać ciasny łuk na nartach o dłuższym promieniu to wykonanie takich skrętów zwykle jest szybsze niż na krótszych odpowiednikach. Dobry narciarz który dzięki zaawansowanej agresywnej technice jest w stanie mocno zacieśnić łuki jadąc na nartach gigantowych o promieniu na przykład 28m i długości 190 cm pojedzie szybciej niż gdyby robił to samo na sprzęcie i długości 175 centymetrów i promieniu 17 m. Dlatego też w sporcie wyczynowym stosuje się stosunkowo długie promienie i długości. Przy rozwiniętej technice narty tego typu są bardzo wydajne.
Zmiany w doborze długości nart na przestrzeni ostatnich lat oraz przyzwyczajenia klientów sklepów narciarskich.
Dobierając narty w naszym sklepie narciarskim w Pruszkowie pod Warszawą zauważamy tendencje klientów do poszukiwania stosunkowo krótkich desek.
Dzieje się tak ponieważ w poprzednich latach krótkie narty cieszyły się dużą popularnością. Wielu narciarzy pamięta jeszcze rewolucje carvingową kiedy to jeździło się na najkrótszych z możliwych nart. Wszyscy zachwycali się ich niespotykaną dotąd skrętnością. Dziś narty są znacznie stabilniejsze, a przede wszystkim bardziej sztywne. Promienie skrętu poniżej 10m i długości nart dla dorosłych wahające się w okolicy 140cm, to już rzadkość. Dobrej półki narta slalomowa pozwala na wykonywanie bardzo ciasnych łuków, będąc przy tym bardziej stabilną, szybszą deską. Dodatkowo pojawił się tzw. rocker – czyli zwiększone wygięcie dziobu oraz pięt nart, które poprawia wydajność na miękkim podłożu. Zastosowanie rockera sprawia, że efektywna długość krawędzi skraca się, przez co dobieramy znacznie dłuższe narty. Zmieniły się także trasy, sposób ich przygotowania i styl jazdy. Obecnie narciarze jeżdżą z nieco większą prędkością i wykorzystują szerokie trasy, których jest coraz więcej. Minęła moda na jazdę bez kijów z jak najkrótszymi nartami, ponieważ okazało się, że na dłuższych nartach można jeździć jeszcze bardziej dynamicznie, a przy tym da się mocno podkręcając łuki (dobrym przykładem są zawody w slalomie). Dzisiaj dłuższe narty oferują większą stabilność i kontrolę niż przed laty, a przy tym zapewniają dosyć dużą uniwersalność. Spotykamy się w naszym sklepie narciarskim z sytuacją, w której proponujemy naszym klientom dłuższe narty, klient jednak nie daje za wygraną i wybiera krótszy model, po czym odwiedza nas w kolejnym sezonie mówiąc, że obawy były bezpodstawne i mógł wybrać następną w kolejności długość.
Styl jazdy, a długość nart
Trzeba sobie jasno powiedzieć że wybór odpowiedniej długości nart w dużym stopniu determinuje preferowany styl jazdy.
Narty do slalomu wybieramy nieco krótsze
Osoby które preferują krótki ciasny i dynamiczny skręt będą poszukiwać raczej nart slalomowych których długości dla dorosłych osób wahają się między 150 cm a 170. (możemy w tym zakresie wybrać narty o długości proporcjonalnej do naszego wzrostu – np. wyższe osoby wybiorą narty o długości 165 i 170 cm, natomiast osoby niższe będą preferowały deski o długości ~155 cm).
Długość nart gigantowych może sięgać, a czasami przewyższać wzrost narciarza
Osobom, które wolą większą prędkość wybiorą gigantki. Bardziej zaawansowani eksperci przy wyborze długości zasugerują się charakterystyką skrętów jakie będą wykonywać (np. odstępy między bramkami spotykane na zawodach w których biorą udział). Standardowe narty gigantowe oferowane są w różnych długościach, (165-195cm), te krótsze przypominają bardziej narty typu Cross Turn, jednak są właściwymi nartami dla niższych osób. Sami w takich przypadkach proponujemy rozważenie właśnie cross turnów. Dorosły b.dobrze jeżdżący amator o wzroście 185cm będzie poszukiwał nart o długości w okolicach 177-183cm, jeśli zdecyduje się na jazdę bardziej sportową, to sięgnie po modele Masters lub FIS (przejściowe dla juniorów), których długość może przekroczyć 183cm , będą także znacznie sztywniejsze i posiadają większy radius.
Narty Cross turn – zwykle oscylują w okolicy 175cm
Osoby, które lubią szybkość, ale nie do końca są w stanie zapanować nad nartami gigantowymi będą najlepiej czuć się na modelach Cross Turn, tego typu narty dobiera się o podobnej długości lub nieco krótsze od nart gigantowych. Prawda jest taka, że typowe narty cross turn oscylują w okolicach 175cm +/-5cm i ich często opisywana i doceniana charakterystyka raczej objawia się w tych długościach.
Jak dobieramy długość nart freeride oraz szerszych modele all mountain?
Z kolei osoby preferujące jazdę w świeżym śniegu lub na miękkim podłożu będą również szukać nart dłuższych i szerszych. Dobiera się je dlatego, że mają dłuższy rocker i ich krawędzie pracują na krótszym odcinku. Taka narta ma też większą wyporność w świeżym śniegu. Z kolei w nartach all mountain też spotykamy rocker (choć mniejszy), posiadają one także przyjazne promienie taliowania, co sprawia, że są łatwe i uniwersalne. Warto więc „zaryzykować” nieco dłuższą nartą.
Długość nart all-mountain / all-around
Tego typu deski często naśladują swoją charakterystyką modele slalomowe lub crossowe. Jeśli szukamy narty do krótszych skrętów, ale nie ma to być typowa slalomka race, wówczas długość takich nart all-around może być zbliżona do nart SL. Jeśli jednak mowa o nartach uniwersalnych do różnych rodzajów skrętów, to zwykle Panowie wybiorą deski między 170cm, a 180cm. Warto pamiętać, że ta grupa nart już powszechnie w swojej geometrii ma zastosowany rocker. To z kolei sprawia, że warto wybrać minimalnie dłuższe warianty.
Długość nart dla Pań
Typowo damskie narty w zasadzie oscylują między 145cm, a 170cm. Dobieramy je głównie do wagi, ale także bierzemy pod uwagę wzrost – (osoba wysoka stanowi większą dźwignię swojego środka ciężkości nad nartami). Tutaj także warto zastanowić się jakie preferujemy skręty i w razie upodobań do nieco dłuższych wiraży wybrać wyższy wariant. Naszym zdaniem najkrótsze modele, takie jak 145, powinny być wyjątkowo rzadko wybierane, zwykle poleca się je osobom o bardzo drobnej budowie i niskim wzroście, które miały wyjątkowe problemy z opanowaniem dłuższych nart. Znakomita większość modeli w długościach ok. 150cm pozwala na wykonywanie bardzo krótkich skrętów, a ich zwrotność zapewni kontrolę w różnych warunkach.
Długość nart, a masa ciała
Osoby o dużej masie ciała powinny pomyśleć o nartach dłuższych ( w przypadku niektórych grup nart mogą osiągać długość podobną do wzrostu ), aby zapewnić sobie większą stabilność. Jeżeli decydujesz się jednak na krótszą parę, warto poszukać wśród sztywniejszych modeli.
Jaką długość nart wybrać dla zupełnie początkujących
Dla osób, które dopiero zaczynają jazdę lub czują się jeszcze mocno niepewnie wybierzemy narty ok 20 cm krótsze od wzrostu – tak w okolicach „do brody”. Taka narta będzie łatwiejsza do prowadzenia przy stawianiu pierwszych kroków. Dosyć szybko, w miarę rozwoju umiejętności potrzebne będą dłuższe deski (mogą wyjątkiem być tutaj slalomki). Dlatego przy nauce od podstaw proponujemy pierwsze narty wypożyczać, a na kolejnym etapie (czasem wystarczy tydzień jazdy) zakupić już własne które posłużą na dłuższy czas.
Warto się więc zastanowić nad wszystkimi opisanymi aspektami i wybrać odpowiednią długość. Nie warto bać się dłuższych desek. Trzeba pamiętać, że sporo się w tej kwestii zmieniło.
Sprawdź wszystkie dostępne narty
